Anladığım kadarıyla tüm profesyonel liglerdeki takımların borçları yeniden yapılandırılacak ve borçlar daha uzun vadeye yayılacak. Peki faiz oranı ne olacak? Uygun bir faiz oranı beklentisi var. Şu andaki faiz oranlarından verilecekse sıkıntı yok ama düşük bir faiz oranıyla kulüpler fonlanıyor ise bu fark halk tarafından ödeniyor olacak.
2. kısım ise kulüp bütçelerinin sıkı denetlenmesi. Türkiye'de bildiğiniz gibi çoğu kulüp dernek statüsünde. Yani 1 milyar dolara yakın hacmi olan ligdeki takımlar taklacı kuşlar derneği gibi yönetiliyor. Başkan geliyor şovunu yapıyor, kulübü borçlandırıyor ve terk ediyor. Arada o paralar nereye gitti muamma. Örnekleri çok, Orduspor, Eskişehirspor, Gaziantepspor, Karşıyaka...
Peki federasyon bu işi takip etsin eyvallah. Regulasyonlar gelsin ama kar amacı gütmeyen futbol takımlarıyla ne kadar finansal başarı bekliyorsunuz? Bir kulüp başkanının kar etme amacı yoksa zaten neden daha başarılı olmaya çalışsın ki? Amatör ruh falan demeyin, milyonlarca doların olduğu piyasada amatör ruh olmaz. Taklacı menajerler, çakal kulüp başkanları olur. Finansal regulasyonlar her ne kadar önemli olsa da tek başına yeterli değil. Kulüpleri ticarileştirmeniz gerekir.
Şu anda süper lig'de sahibi olan 3 kulüp var; Göztepe, Kasımpaşa, Başakşehir. Üçünün de borcu yok. Hadi Başakşehir'i bir kenara alalım. Kasımpaşa'da Göztepe'de ticari olarak çok iyi yönetiliyor. Kasımpaşa'ya da siyasi bağlantı imaları var ama Kasımpaşa'nın öyle siyasi yardıma ihtiyacı yok. Kulübün yıllık maliyeti yıllık giderinin altında. Bir kulübün yıllık yayın geliri yaklaşık 12 miyon euro ve Kasımpaşa'nın maaş yükü sürekli bu rakamın altında zaten forma sponsoru da Ciner holding'in kendisi. Göztepe'ye geldiğimizde Mehmet Sepil şahsen kulübün başında. Scarione ve Ghilas'ı elden çıkartamadı diye kahrolacak çünkü ikisine toplam yıllık 2 milyon euro'yu o ödüyor.
Öbür taraftan finansal olarak düzgün yönetilmiş kulüplerin suçu ne. Vergisini ödemiş maaşlarını ödemiş, primlerini ödemiş. Düzgün yöneterek avantaj sağlamış kendine. Diğer kulüpler takımlarını batırırken bunlar ayakta kalmışlar. Devlet geliyor berbat yönetilen kulüpleri ödüllendiriyor. İyi yönetilenleri de cezalandırılıyor. Kötü yönetimin ödüllendirildiği bir sistem de ne kadar başarı bekleyebilirsiniz ki?
Geçenlerde Malatyaspor'un bütçeleri açıklanıyordu. Gelir beklentisi 135 milyon tl, gider beklentisi 135 milyon tl. Yani ne gelirse harcanacak. Eğer bir terslik olursa , bir oyuncu sakatlanırsa, takım düşme potasına girerse borçlanıp oyuncu transfer edilecek. Bu durum tüm dernek kulüplerinde aynı. Neden artıya geçsin ki. Neden kar etsin, neden ihtiyatlı davransın. Bu şartlarda bu yönetim modeliyle bir futbol kulübünün en en en iyi ihtimalle borçsuz olmasını bekleyebilirsiniz. Hiçbir zaman gelir elde eden, artı değer üreten bir takım göremeyeceksiniz.
Şu anda 1. lig'de Gazişehir var, Gazişehir'in sahibi de Sanko holding. Onların da başarılı olması ile süper lig daha profesyonel bir yapıya kavuşacaktır. Karşıyaka'da vakti zamanında satılacaktı. Keşke satılsa. Çok hızlı bir toparlanmayla süperl ig'e geri dönüp türk futbolunun marka değerine ciddi katkıda bulunabilir. Keza Kocaelispor, Sakaryaspor' da benzer süreçlerde. Kasımpaşa'nın da Göztepe'nin de durumu belli. En azından birkaç takımı daha özelleştirin ve farkı görün.
Son olarak da belediye destekleri. Bursaspor'un forma sponsoru Budo. Budo neden reklam verir? Hizmet kalitesini artırmak yerine Bursaspor'a sponsor oluyor. Madem çok paranız var bilet fiyatlarını düşürün halk faydalansın. Keza Başakşehir, Rizespor sponsorlukları. süper lig takımlarının vergi afları. Bordrolu çalışan mühendislere de benzer teşvikler yapar mısınız lütfen. Malum kur farkından özel sektörde çalışan teknik elemanların da maaşları kuş oldu. Zaten çoğu yurtdışına kaçmaya başladılar. Eğitimli ve tecrubeli mühendis/yönetici kaybı futbola aktardığınız kaynaktan daha mı önemsiz?
Sadece bir örnek; Venezuela petrol sahalarını yerlileştirmeden önce günlük 2 milyon varile yakın petrol çıkartıyordu. şu anda 500bin varil. yani üretimi 75% düştü. Bu ciddi düşüşün sebebi petrol sahalarını yerlileştirmesi değil, bu işin uzmanı mühendis/yöneticileri yurtdışına kaçmasıydı.
Yani sözün özü futbolu fonlamayın. Futbola belediye/devlet cebinden tek kuruş yatırmayın. Sadece finansal düzenlemeleri yapın, kulüpleri profesyonel takım sahiplerine devredin.
2. kısım ise kulüp bütçelerinin sıkı denetlenmesi. Türkiye'de bildiğiniz gibi çoğu kulüp dernek statüsünde. Yani 1 milyar dolara yakın hacmi olan ligdeki takımlar taklacı kuşlar derneği gibi yönetiliyor. Başkan geliyor şovunu yapıyor, kulübü borçlandırıyor ve terk ediyor. Arada o paralar nereye gitti muamma. Örnekleri çok, Orduspor, Eskişehirspor, Gaziantepspor, Karşıyaka...
Peki federasyon bu işi takip etsin eyvallah. Regulasyonlar gelsin ama kar amacı gütmeyen futbol takımlarıyla ne kadar finansal başarı bekliyorsunuz? Bir kulüp başkanının kar etme amacı yoksa zaten neden daha başarılı olmaya çalışsın ki? Amatör ruh falan demeyin, milyonlarca doların olduğu piyasada amatör ruh olmaz. Taklacı menajerler, çakal kulüp başkanları olur. Finansal regulasyonlar her ne kadar önemli olsa da tek başına yeterli değil. Kulüpleri ticarileştirmeniz gerekir.
Şu anda süper lig'de sahibi olan 3 kulüp var; Göztepe, Kasımpaşa, Başakşehir. Üçünün de borcu yok. Hadi Başakşehir'i bir kenara alalım. Kasımpaşa'da Göztepe'de ticari olarak çok iyi yönetiliyor. Kasımpaşa'ya da siyasi bağlantı imaları var ama Kasımpaşa'nın öyle siyasi yardıma ihtiyacı yok. Kulübün yıllık maliyeti yıllık giderinin altında. Bir kulübün yıllık yayın geliri yaklaşık 12 miyon euro ve Kasımpaşa'nın maaş yükü sürekli bu rakamın altında zaten forma sponsoru da Ciner holding'in kendisi. Göztepe'ye geldiğimizde Mehmet Sepil şahsen kulübün başında. Scarione ve Ghilas'ı elden çıkartamadı diye kahrolacak çünkü ikisine toplam yıllık 2 milyon euro'yu o ödüyor.
Öbür taraftan finansal olarak düzgün yönetilmiş kulüplerin suçu ne. Vergisini ödemiş maaşlarını ödemiş, primlerini ödemiş. Düzgün yöneterek avantaj sağlamış kendine. Diğer kulüpler takımlarını batırırken bunlar ayakta kalmışlar. Devlet geliyor berbat yönetilen kulüpleri ödüllendiriyor. İyi yönetilenleri de cezalandırılıyor. Kötü yönetimin ödüllendirildiği bir sistem de ne kadar başarı bekleyebilirsiniz ki?
Geçenlerde Malatyaspor'un bütçeleri açıklanıyordu. Gelir beklentisi 135 milyon tl, gider beklentisi 135 milyon tl. Yani ne gelirse harcanacak. Eğer bir terslik olursa , bir oyuncu sakatlanırsa, takım düşme potasına girerse borçlanıp oyuncu transfer edilecek. Bu durum tüm dernek kulüplerinde aynı. Neden artıya geçsin ki. Neden kar etsin, neden ihtiyatlı davransın. Bu şartlarda bu yönetim modeliyle bir futbol kulübünün en en en iyi ihtimalle borçsuz olmasını bekleyebilirsiniz. Hiçbir zaman gelir elde eden, artı değer üreten bir takım göremeyeceksiniz.
Şu anda 1. lig'de Gazişehir var, Gazişehir'in sahibi de Sanko holding. Onların da başarılı olması ile süper lig daha profesyonel bir yapıya kavuşacaktır. Karşıyaka'da vakti zamanında satılacaktı. Keşke satılsa. Çok hızlı bir toparlanmayla süperl ig'e geri dönüp türk futbolunun marka değerine ciddi katkıda bulunabilir. Keza Kocaelispor, Sakaryaspor' da benzer süreçlerde. Kasımpaşa'nın da Göztepe'nin de durumu belli. En azından birkaç takımı daha özelleştirin ve farkı görün.
Son olarak da belediye destekleri. Bursaspor'un forma sponsoru Budo. Budo neden reklam verir? Hizmet kalitesini artırmak yerine Bursaspor'a sponsor oluyor. Madem çok paranız var bilet fiyatlarını düşürün halk faydalansın. Keza Başakşehir, Rizespor sponsorlukları. süper lig takımlarının vergi afları. Bordrolu çalışan mühendislere de benzer teşvikler yapar mısınız lütfen. Malum kur farkından özel sektörde çalışan teknik elemanların da maaşları kuş oldu. Zaten çoğu yurtdışına kaçmaya başladılar. Eğitimli ve tecrubeli mühendis/yönetici kaybı futbola aktardığınız kaynaktan daha mı önemsiz?
Sadece bir örnek; Venezuela petrol sahalarını yerlileştirmeden önce günlük 2 milyon varile yakın petrol çıkartıyordu. şu anda 500bin varil. yani üretimi 75% düştü. Bu ciddi düşüşün sebebi petrol sahalarını yerlileştirmesi değil, bu işin uzmanı mühendis/yöneticileri yurtdışına kaçmasıydı.
Yani sözün özü futbolu fonlamayın. Futbola belediye/devlet cebinden tek kuruş yatırmayın. Sadece finansal düzenlemeleri yapın, kulüpleri profesyonel takım sahiplerine devredin.
Yorumlar
Yorum Gönder